De herfst en winter in Nederland kunnen guur zijn. Kou, regen, wind en sneeuw wisselen elkaar af. Het liefst wil je binnen blijven. Zonde, want het is ideaal weer om naar buiten te gaan met je camera en de stad te verkennen. In dit artikel vertellen we hoe je dat kunt doen.

Wie alleen bij mooi weer naar buiten gaat, weet niet wat hij mist. Juist als het weer wat meer wat minder wordt kun je mooie foto’s maken. Ieder seizoen heeft zijn charme. Dan bedoelen we niet alleen de mooie herfstzon of een verse sneeuwlaag. Juist regen of harde windvlagen geven de foto’s een hele eigen dynamiek. Je krijgt te maken met bijzondere lichtval, reflecties, drama en wellicht ook een beetje de strijd van de mens tegen de elementen.

Bescherming
Natuurlijk moet je wel goed voorbereid op pad. Je trekt diverse lagen kleding aan, zodat je kunt variëren met de temperatuur. Een regenlaag ontbreekt natuurlijk niet, want nat worden in de regen is niet heel fijn. Dat geldt niet alleen voor jezelf, je moet ook je apparatuur goed beschermen tegen de regen. Een aantal camera’s zijn goed bestand tegen de weersomstandigheden, maar dat zijn meestal de luxere en professionelere camera’s zoals een Canon EOS 5D, een Nikon D5 of een Olympus OM-D EM-5. De afdichtingen in die camera’s is afdoende voor een tijdje door de regen lopen, het houdt wel een keer op. Bovendien moet je ook zeker weten dat de objectieven eveneens goed bestand zijn tegen de neerslag. Fotoapparatuur dat regenbestendig is kan al snel in de papieren lopen. Of je moet met een compacte waterdichte camera of een actioncam als de GoPro op pad gaan met alle beperkingen van dien. Jezelf en de camera beschermen met een paraplu is af te raden. Het is niet alleen erg onhandig omdat je de camera bij voorkeur met twee handen vasthoudt, als het waait kan het voor gevaarlijke situaties zorgen. Trek dus gewoon goede regenkleding aan!

Objectieven
Objectieven wisselen als het regent of hard waait is niet slim. Regen of stof waait zo de camera in, wat niet alleen nare plekken op de sensor kan geven maar ook de elektronica in de camera kan beschadigen. Het beste kies je dus vooraf met welk objectief je de foto’s wil maken. Kun je niet kiezen, dan kan een superzoom als een 18-200mm uitkomst bieden. Optisch zijn ze vaak minder en als het slecht weer is, is het ook vaak donkerder buiten en wil je meer lichtsterkte hebben. Al is het maar om te kunnen spelen met de scherptediepte. Een zoomobjectief als een 24-70mm is mooi universeel. Als je de luxe hebt, kun je ook twee sets meenemen. Een camera met een groothoek en een met een teleobjectief. Let wel, soms is het goed om je te beperken. Het scheelt niet alleen sjouwen, je wordt ook gedwongen keuzes te maken en dus met meer aandacht te fotograferen. Het is ook raadzaam om een geheugenkaart te nemen waar je voldoende ruimte hebt. Dan hoef je onderweg het deurtje voor de geheugenkaart niet te openen. Datzelfde geldt voor de accu, zorg dat die goed is opgeladen. Alles wat je niet hoeft open te maken scheelt!

Afdrogen
Een kleine regenbui hoeft voor geen enkele camera een probleem te zijn. Als je de camera na iedere foto steeds wegstopt onder je jas of in de tas, dan zal de camera het zeker overleven. Het is wel verstandig om de camera en objectief als het even kan af te drogen. Dat geldt ook als je apparatuur de nodige afdichtingen heeft. Een klein handdoekje meenemen dus. Vergeet ook niet het lensdoekje, zodat je de waterdruppels van de frontlens kunt vegen. Als het alleen hard waait, controleer je objectief geregeld of er niet teveel stof op zit en bescherm het objectief zoveel mogelijk door de lensdop te gebruiken als je niet fotografeert. Het klinkt misschien gek, maar een zonnekap biedt juist als het regent een goede bescherming tegen de ergste neerslag.

Hoes
Als het echt erg hard waait en je apparatuur heeft geen goede afdichting dan ontkom je er niet aan om ook je apparatuur een goede regenjas te geven. In de handel zijn diverse plastic hoezen te koop waarmee je je camera en objectief goed beschermt. Ze zijn in verschillende maten te koop, afhankelijk van je camera en het objectief dat je wilt gebruiken. Zo’n regenhoes maakt het wisselen van objectieven wel lastiger, maar zoals al gezegd is dat sowieso af te raden in de regen. De goede regenhoezen zorgen ervoor dat je de knoppen op de camera gewoon kunt bedienen. Je kunt een regenhoes ook zelf maken met een plastic zak en wat elastiek of tape. Een boterhamzakje voldoet niet, dat is te slap en laat te snel water door. Wat over het algemeen aardig werkt is een vuilniszak kapot knippen en die aan de bovenkant van de camera en het objectief vast te maken. De onderkant houd je open om de camera te kunnen bedienen. Let uiteraard wel op dat je door de zoeker kunt kijken en dat de scherpstel- en zoomring van je objectief kunnen draaien. Zorg ook dat het objectief eventueel uit kan schuiven bij het zoomen of scherpstellen. De zak vastplakken op de zonnekap kan dan handig zijn.

Weersverwachting
In hoeverre je jezelf en de camera moet inpakken hangt natuurlijk van het weer af. Je hóeft niet per se in de regen naar buiten. Net voor of net na een regenbui kun je ook boeiende foto’s maken in de stad. Houdt het weerbericht dus goed in de gaten en neem als het koud is ook wat warme drank mee voor jezelf of zorg dat je onderweg in een cafe even kunt opwarmen of je apparatuur kunt droogmaken. Vergeet een extra accu niet als het echt koud is en bewaar die in je binnenzak bij voorkeur. De accu gaat namelijk sneller leeg als het koud is. 

Straatfotografie
Afgezien van de voorbereiding om je te beschermen tegen het weer, wijkt fotograferen bij slecht weer weinig af van gewone straatfotografie. Wat je wel zal merken is dat het licht heel anders kan zijn en mensen zich anders gedragen. Je kunt al snel overdonderd raken door alles wat je ziet, maak vooraf dus een plan wat je wil fotograferen of wil laten zien. Maak een verhaal in je hoofd of op papier en ga daar mee aan de gang. Maar houdt je niet te strak aan dat plan, laat je ook verrassen en pak dat ene mooie moment mee. Fotografeer je mensen, dan zul je vaak snel moeten reageren. Met daarbij soms sterk wisselend licht is het handig om met diafragma- of sluitertijdvoorkeuze te werken. Je kunt dan spelen met de scherptediepte of beweging. Op een grijze dag zul je al snel werken met een hoge ISO-waarde om niet teveel bewegingsonscherpte te krijgen.

Licht
Zoals bij alle soorten fotografie speelt ook bij straatfotografie in slecht weer het licht een belangrijke rol. Het mooiste is als het niet de hele dag door regent. Want als het aan stuk door regent is het licht saai. De dikke wolken zorgen dat er geen direct zonlicht doorkomt, alles is heel erg diffuus. Ideaal is het als zon en neerslag elkaar afwisselen. De combinatie van zonlicht en een donkere lucht zorgt voor een hele speciale sfeer. Heeft het net geregend, dan reflecteert het zonlicht prachtig via de natte straten. Zelfs bij een erg grijze dag kan de regen op straat zorgen voor wat extra licht of op zijn minst voor mooie reflecties. Kijk dus ook omlaag en zie hoe de stad in de plassen en natte straten te zien is. Ideaal voor creatieve en meer abstracte fotografie. Neem de tijd om alles goed te observeren. Je kunt dat natuurlijk prima doen van onder een luifel of een brug.

Mensen
Vanaf een schuilplek kun je ook goed het gedrag van mensen bestuderen. je zult zien dat mensen bij slecht weer zich heel anders gedragen. Ze zijn vaak meer in zichzelf gekeerd en hebben nog minder oog voor de omgeving. Dat heeft als voordeel dat ze jou als fotograaf ook minder snel zullen waarnemen of er in ieder geval minder acht op slaan. Soms zullen ze denken dat je gek bent en laten ze je daarom lekker je gang gaan. Let goed op de emotie van de mensen, hoe ze in elkaar gedoken door de straten lopen, hoe mensen zich proberen te weren tegen het weer of juist heel blij door de regen lopen. Je camera meetrekken met voorbijkomende personen werkt bij slecht weer goed. Zeker als het wat donkerder is geeft het een idee dat iedereen het liefst snel thuis is, het verlangen naar een warm plekje. Om dat effect te bereiken moet je uiteraard met een langere sluitertijd werken. Afhankelijk van hoe snel iemand beweegt, lopend of fietsend bijvoorbeeld, moet je denken aan sluitertijden tussen 1/8 en 1/60s. Vergeet dan niet te controleren of de beeldstabilisatie aan staat als je objectief of camera dat ingebouwd heeft.

Gebouwen
Slecht weer betekent vaak mooie wolkenluchten. Dat kan heel mooi werken in combinatie met gebouwen. Een gebouw kan op zichzelf trouwens ook een goed reflectiescherm zijn als de zon door de wolken komt. Door een dreigende wolkenlucht boven een straat te fotograferen krijg je een onheilspellende sfeer. Een groothoek is dan aan te raden omdat je zowel het gebouw als de wolken in één beeld wil vangen. Stel je dat eens voor met een natte straat, dat levert toch een interessante foto op vol sfeer. Ook bij het fotograferen van gebouwen geldt dat je ook eens naar beneden moet kijken als het heeft geregend. Gebouwen, of delen daarvan, weerspiegeld in plassen geeft weer een hele andere architectuurfoto op. Let wel dat de lucht steeds goed doortekend is. Dus liever de gebouwen wat onderbelicht, dat kun je in de nabewerking wel weer goed krijgen. Juist zo’n donkere lucht maakt de foto interessant. 

Contrasten en kleuren
Natte straten zorgen al snel voor een wat hoger contrast doordat het licht reflecteert. Zeker in de avond als de verlichting aan gaat, maar ook als de zon af en toe doorbreekt. Je zou het misschien niet verwachten, maar de kleuren worden vaak intenser door de regen. Zowel de heftigere kleuren als het hoger contrast kun je in de nabewerking nog versterken door te spelen met de curves. Pas wel op dat je niet overdrijft. Zeker als er wat hardere lichtbronnen, zoals de zon of straatverlichting, aanwezig zijn kan kleur heel mooi zijn voor foto’s die bij slecht weer zijn gemaakt.

Zwart-wit
Desondanks worden veel foto’s bij regen omgezet naar zwart-wit. Nog meer dan bij kleur kun je het contrast dan aanzetten. je hebt immers geen probleem meer met kleuren die te verzadigd worden. Zeker op een erg grijze dag kan het slim zijn om de foto naar zwart-wit om te zetten. Veel kleur zit er dan toch niet in. Dat gezegd hebbende, soms is het juist mooi om dan juist in kleur te blijven werken, waarbij een klein beetje kleur de grijze sfeer juist onderbreekt. Doorgaans is het wel mooier om bij een grijze dag in de nabewerking het contrast te verhogen. Het is niet erg als de donkere partijen helemaal dichtlopen, dat kan de sfeer erg verhogen. Heb je een wolkenlucht in beeld, dan is het mooi om die wat door te drukken zodat het nog wat dreigender wordt. Laat de kijker vooral voelen wat voor slecht weer het was en hoe het fijn het weer is om binnen te zitten.

Naar buiten
Eigenlijk maakt het voor straatfotografie niet uit wat voor weer het is. Het is altijd goed fotoweer. Als je maar goed kijkt en blijft experimenteren. Fotograferen bij slecht weer kan juist heel bevredigend zijn. Jij hebt met je camera het slechte weer getrotseerd en mooie foto’s gemaakt. Hoe zwaarder de uitdaging, hoe beter smaakt het als je een mooi resultaat hebt toch? Dus laat de warme chocomel nog maar even wachten, trek je regenkleding aan en ga lekker op pad!