“Je moet deze tijd niet verspillen in een coffeeshop en stoned worden. De hoofdprijs winnen bij de World Press Photo is een enorme verantwoordelijkheid. Het is hard werken,” zegt Nissen aan het einde van het interview. Ondanks de zichtbare vermoeidheid van de aandacht, het zoveelste interview en een laat geworden avond, kijken twee blauwe ogen mij continu helder aan. Natuurlijk, hij is blij en vereerd met de prijs, maar het is niet het belangrijkste. “Fotografen moeten zich niet te druk maken om de prijs, dan kun je uit het oog verliezen waar het werkelijk om gaat.”

Intentie

Eigenlijk zegt Nissen dat je vooral niet teveel je best moet doen. “Mijn mentor Per Folkver zei dat een foto maken hetzelfde is als het meisje aan de bar versieren.” Nissen begint te lachen: “Nu doe ik erg mijn best om niet teveel mijn best te doen.” Alles draait om de energie die er is. “We moeten fotografie niet iets heel bijzonders maken. Hoe maak je vrienden? Hoe word je een leuk persoon om mee om te gaan? Het is niet moeilijker dan dat, hooguit net zo moeilijk. Het gaat om de intentie.”

Als de intentie goed is, dan wordt dat begrepen en kun je intiem worden. Dat hoeft niet altijd veel tijd te kosten. “Dat is het mooie van fotografie. Voor een van mijn mooiste portretfoto’s had ik maar vijftien seconde. Het is net als liefde op het eerste gezicht. Als je elkaar op het juiste moment treft kan er een vonk overslaan. Maar ik kan ook dagen met iemand optrekken zonder enige connectie te voelen. Het is iets raars, een menselijke vibratie of energie.”

Connectie

Veel van zijn werk gaat over hedendaagse en sociale onderwerpen. Maar om die te kunnen fotograferen heeft Nissen de menselijke connectie nodig. “Zo kan ik betrokken raken bij het verhaal, of het nu een schilderij of een film is. Ik wil naar iemands gevoelens kijken en me daarin kunnen spiegelen. Dat is de bron waar ik naar zoek. Als ik mezelf afvraag hoe ik mezelf kan verbeteren dan zie ik altijd dat ik nog intiemer kan worden. Fotografie kan nooit intiem genoeg zijn, intimiteit is een onuitputtelijke bron.” Daar draait empathie om volgens hem. Al staat je leven nog zover van iemand anders af, je probeert je toch in die situatie te verplaatsen.

Zijn leven lang heeft Nissen de hang gehad om de wereld rond te reizen om zich te laven aan kunst en informatie. Hij groeide op op het platteland van Denemarken, zodra hij kon vertrok Nissen als tiener naar Venezuela om daar tien maanden te wonen in een soort hippiegemeenschap. “Het was een heel creatief huis waar meerdere families woonde. Er waren veel sociaal betrokken politieke discussies, veel van de bewoners waren musici. Zij inspireerde mij om creatief te zijn, al heb ik nooit enig muzikaal talent gehad. Als ik oud ben en kleinkinderen heb, en ik alleen maar hoef te genieten, dan is creatief zijn een hele sterke en diepgaande bron van geluk voor mij.” De woorden komen afgewogen en tegelijk makkelijk uit zijn mond.

Mads Nissen.

Emotionele reactie

Nissen trekt met zijn camera de hele wereld over. Altijd op zoek naar een verhaal waar hij zich emotioneel mee verbonden voelt. “Ik heb een emotionele reactie nodig, het moet verder gaan dan dat ik bezorgd ben om een bepaald onderwerp,” legt Nissen uit. “Ik heb bijvoorbeeld veel gelezen over de anti-homowet in Rusland en de homofobie, maar het kwam niet onder mijn huid. Toen werd voor mijn neus in het cafe een homofiel die ik net had ontmoet, een hele aardige jongen, aangevallen. Er brak iets in mij. Als zoiets gebeurd is dat de brandstof om er iets mee te doen.”

Hij is op dat moment in Rusland vanwege een masterclass die hij heeft gegeven. “Ik was op dat moment totaal uitgeput. Ik had net mijn boek over de Amazone afgerond waar ik zeven jaar aan heb gewerkt en een grote expositie gehad, de masterclass was net achter de rug. Ik was op zoek naar energie. Ik had alleen hele brede ideeën wat ik zou doen. Toen het incident gebeurde, kwam alle energie terug. Ik vergat al mijn vermoeidheid, ik moest er iets mee doen. Dat is interessant, want soms denk je dat je geen energie meer hebt. Maar als je persoonlijk betrokken raakt, heb je het toch wel.”

Wereld verbeteren

Vanzelfsprekend fotografeert Nissen het geweld tegen homo’s, hij zoekt ook naar foto’s over de liefde. “Het is de kern van het verhaal. Homo zijn in Rusland is niet alleen moeilijk, je hebt ook momenten van absoluut geluk.” Door de liefde te laten zien kan hij het relateren aan zichzelf. “Dat kan ik niet door in het gezicht gespuugd te worden,” vertelt hij rustig. “Hoe zou ik als heteroseksueel denken als iemand tegen mij zou zeggen dat het weerzinwekkend is om met een vrouw naar bed te gaan? Dat zou mijn rechten schenden. Zij maken dat nu mee.” Hij beseft dat het stel nu meer gevaar loopt, nu ze wereldwijd te zien zijn. “Maar we moeten respecteren dat het volwassen mensen zijn die weten wat ze doen. Het is hun keuze en ze willen graag erkend worden en aandacht vestigen op het probleem.” De twee mannen zijn trots op de foto en daar is Nissen blij mee. “Dat is het doel, het gaat niet om mij. Ik hoop dat het een prijs voor mensenrechten is.”